Το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, η Ευρωπαϊκή Ένωση κατέγραψε έναν ανησυχητικό αριθμό υποθέσεων απάτης και λανθασμένης επισήμανσης ελαιολάδου. Οι πληθωριστικές πιέσεις έχουν οδηγήσει σε αύξηση της παράνομης αγοράς αυτού του βασικού προϊόντος της κουζίνας.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα, το κόστος του ελαιολάδου έχει υπερδιπλασιαστεί από το 2018. Η παραγωγή έχει επηρεαστεί αρνητικά από τα ακραία καιρικά φαινόμενα που προκαλούνται από την κλιματική κρίση και άλλους παράγοντες. Αυτή η αύξηση του κόστους έχει ωθήσει πολλούς καταναλωτές να στραφούν σε φθηνότερες, αλλά συχνά νοθευμένες, επιλογές ελαιολάδου.
Η ποιότητα του ελαιολάδου εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως η σωστή λειτουργία του πλυντηρίου του ελαιοκάρπου και του συστήματος αποφύλλωσης, η καλλιέργεια σε ορεινές ή ημιορεινές περιοχές, και η παρουσία έντονης ηλιοφάνειας. Η θερμοκρασία επηρεάζει τη σύσταση των λιπαρών οξέων και, κατά συνέπεια, την ποιότητα του ελαιολάδου. Η σωστή και έγκαιρη λίπανση, άρδευση και φυτοπροστασία του ελαιώνα είναι επίσης κρίσιμες για την παραγωγή υψηλής ποιότητας ελαιολάδου.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση εισήγαγε νέους κανόνες εμπορίας και μεθόδους ανάλυσης του ελαιολάδου τον Ιούλιο του 2022. Παρ’ όλα αυτά, οι περιπτώσεις απάτης και λανθασμένης επισήμανσης συνεχίζουν να αυξάνονται. Οι αναφορές περιλαμβάνουν λάδια μολυσμένα με μη εγκεκριμένες ουσίες, όπως φυτοφάρμακα και ορυκτέλαια, καθώς και περιπτώσεις όπου το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο βρέθηκε νοθευμένο με λάδια φτωχότερης ή φθηνότερης ποιότητας. Σε μία περίπτωση, ανακαλύφθηκαν θραύσματα γυαλιού σε ελαιόλαδο που είχε διατεθεί στο εμπόριο ως εξαιρετικό παρθένο.
Η αύξηση των τιμών του ελαιολάδου οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις πληθωριστικές πιέσεις και στα ακραία καιρικά φαινόμενα που πλήττουν την παραγωγή. Η παραγωγή ελαιολάδου στην Ευρώπη αναμένεται να ανακάμψει ελαφρώς το 2023/24, αλλά οι υψηλές τιμές συνεχίζουν να επηρεάζουν τόσο την εγχώρια όσο και την εξαγωγική ζήτηση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει μια ελκυστική αγορά για εισαγωγές, λόγω της χαμηλότερης εγχώριας διαθεσιμότητας.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει λάβει μέτρα για την αντιμετώπιση της απάτης στην αλυσίδα αγροδιατροφής, εισάγοντας νέους κανόνες και μεθόδους ανάλυσης. Παρά την αύξηση των αναφορών, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι αυτό δεν υποδηλώνει απαραίτητα επιδείνωση του κινδύνου για τους καταναλωτές, αλλά μάλλον καλύτερη συνεργασία και μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση σχετικά με την απάτη.
Η αύξηση των κρουσμάτων απάτης και λανθασμένης επισήμανσης ελαιολάδου στην Ευρώπη αποτελεί σοβαρό πρόβλημα που απαιτεί άμεση προσοχή. Οι πληθωριστικές πιέσεις και οι κλιματικές αλλαγές έχουν οδηγήσει σε αύξηση του κόστους και σε μείωση της παραγωγής, καθιστώντας το ελαιόλαδο έναν στόχο για απάτες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει λάβει μέτρα για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος, αλλά η κατάσταση απαιτεί συνεχή παρακολούθηση και αυστηρότερα μέτρα για την προστασία των καταναλωτών και της ποιότητας του προϊόντος.
