Το 2025 σηματοδοτεί μια σημαντική αλλαγή για τους Έλληνες βαμβακοπαραγωγούς, καθώς εισάγεται ένα νέο τριετές Μέτρο δέσμευσης άνθρακα στα χωράφια, στο πλαίσιο του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ). Αυτή η πρωτοβουλία, με συνολικό προϋπολογισμό 100 εκατομμυρίων ευρώ και ετήσια κατανομή 33 εκατομμυρίων, έρχεται να αντικαταστήσει το προηγούμενο πρόγραμμα Απονιτροποίησης.
Το νέο Μέτρο προσφέρει μια ελκυστική πριμοδότηση 31,7 ευρώ ανά στρέμμα στους συμμετέχοντες παραγωγούς. Ωστόσο, η εισαγωγή του δημιουργεί ένα σημαντικό δίλημμα για τους αγρότες που ήδη συμμετέχουν στο οικολογικό σχήμα διατήρησης Βιολογικών καλλιεργειών.
Το υφιστάμενο πρόγραμμα Βιολογικών καλλιεργειών, το οποίο το 2023 παρείχε ενίσχυση 25 ευρώ ανά στρέμμα (με αναμενόμενη παρόμοια πληρωμή για το 2024), δεν είναι συμβατό με το νέο Μέτρο δέσμευσης άνθρακα. Αυτό σημαίνει ότι οι παραγωγοί πρέπει να επιλέξουν μεταξύ των δύο προγραμμάτων, αξιολογώντας προσεκτικά τα οφέλη και τις υποχρεώσεις που συνεπάγεται η κάθε επιλογή.
Η επιλογή σχετικά με το μέτρο δέσμευσης
Η απόφαση δεν είναι απλή, καθώς οι παραγωγοί πρέπει να λάβουν υπόψη διάφορους παράγοντες. Το νέο Μέτρο δέσμευσης άνθρακα προσφέρει υψηλότερη οικονομική ενίσχυση, αλλά απαιτεί συγκεκριμένες πρακτικές διαχείρισης του εδάφους για τη μείωση των εκπομπών άνθρακα. Από την άλλη πλευρά, το πρόγραμμα Βιολογικών καλλιεργειών, παρότι προσφέρει χαμηλότερη ενίσχυση, έχει ήδη καθιερωμένες πρακτικές και ενδεχομένως πιο σταθερή αγορά για τα προϊόντα.
Οι βαμβακοπαραγωγοί καλούνται να αξιολογήσουν προσεκτικά τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της επιλογής τους, λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες όπως η προσαρμογή των καλλιεργητικών πρακτικών, οι απαιτήσεις της αγοράς και οι μελλοντικές τάσεις στην αγροτική πολιτική της ΕΕ.
Η εισαγωγή του νέου Μέτρου δέσμευσης άνθρακα αντανακλά τη γενικότερη στροφή της ευρωπαϊκής αγροτικής πολιτικής προς πιο βιώσιμες και φιλικές προς το περιβάλλον πρακτικές. Αυτή η τάση συνάδει με τους ευρύτερους στόχους της ΕΕ για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Ωστόσο, η μετάβαση σε νέες πρακτικές μπορεί να αποτελέσει πρόκληση για πολλούς αγρότες, ιδιαίτερα σε περιοχές όπως η Θράκη, όπου οι βαμβακοπαραγωγοί ήδη αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες. Η κυβέρνηση καλείται να παρέχει επαρκή υποστήριξη και καθοδήγηση για να διασφαλίσει την ομαλή μετάβαση και την οικονομική βιωσιμότητα των αγροτών.
Το νέο Μέτρο δέσμευσης άνθρακα προσφέρει μια σημαντική ευκαιρία για τους βαμβακοπαραγωγούς να συμβάλουν στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, ενώ παράλληλα λαμβάνουν οικονομική ενίσχυση. Ωστόσο, η απόφαση συμμετοχής απαιτεί προσεκτική εξέταση των μακροπρόθεσμων επιπτώσεων και των ιδιαίτερων συνθηκών κάθε αγροτικής εκμετάλλευσης. Η επιτυχία του προγράμματος θα εξαρτηθεί από την αποτελεσματική υποστήριξη και καθοδήγηση των αγροτών, καθώς και από τη συνεχή προσαρμογή των πολιτικών στις μεταβαλλόμενες ανάγκες του αγροτικού τομέα.