Ο ελληνικός αγροτικός τομέας βρίσκεται αντιμέτωπος με μια σοβαρή δημογραφική πρόκληση, καθώς τα πρόσφατα στοιχεία αποκαλύπτουν μια ανησυχητική τάση γήρανσης του αγροτικού πληθυσμού. Παρά τις προσπάθειες ενίσχυσης της νέας γενιάς αγροτών μέσω του Μέτρου Νέων Αγροτών, τα αποτελέσματα παραμένουν ανάμεικτα, με σημαντικές επιπτώσεις για το μέλλον της ελληνικής γεωργίας.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, μετά την ολοκλήρωση των δεσμεύσεων του Μέτρου Νέων Αγροτών, το 48% των δικαιούχων βρίσκεται σε μια κρίσιμη κατάσταση. Οι εκμεταλλεύσεις τους χαρακτηρίζονται ως οριακά βιώσιμες, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις παρατηρείται ακόμη και πλήρης εγκατάλειψη της αγροτικής δραστηριότητας. Αυτό το υψηλό ποσοστό υποδηλώνει τις σημαντικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι νέοι αγρότες στην προσπάθειά τους να εδραιωθούν στον τομέα.
Ωστόσο, η εικόνα δεν είναι εντελώς αρνητική. Το υπόλοιπο 52% των δικαιούχων έχει καταφέρει να αναπτύξει σχετικά εύρωστες εκμεταλλεύσεις, με αξιοσημείωτους τεκμαρτούς τζίρους για τα ελληνικά δεδομένα. Αυτό το ποσοστό αποτελεί μια ακτίνα ελπίδας, καταδεικνύοντας ότι με την κατάλληλη υποστήριξη και στρατηγική, οι νέοι αγρότες μπορούν να επιτύχουν και να συμβάλουν σημαντικά στον εκσυγχρονισμό του τομέα.
Παρά αυτή τη μερική επιτυχία, τα συνολικά στατιστικά στοιχεία παραμένουν ανησυχητικά. Το 2020, μόλις το 3,5% των αιτήσεων ΟΣΔΕ προέρχονταν από αγρότες κάτω των 35 ετών. Αυτό το ποσοστό είναι ιδιαίτερα χαμηλό, ειδικά αν αναλογιστούμε ότι το 2010 ήταν διπλάσιο. Ακόμη πιο ανησυχητική είναι η αναλογία μεταξύ νέων και ηλικιωμένων αγροτών: για κάθε αγρότη κάτω των 35 ετών, υπάρχουν 19 αγρότες άνω των 55 ετών.
Η σημασία των Νέων Αγροτών
Το Μέτρο Νέων Αγροτών αποδεικνύεται ζωτικής σημασίας για την προσέλκυση νέων στον τομέα. Χωρίς αυτό το πρόγραμμα, μέσω του οποίου φαίνεται να εισέρχεται η πλειοψηφία των νεοεισερχόμενων, η δημογραφική κατάσταση του αγροτικού τομέα θα ήταν ακόμη πιο δυσμενής.
Αυτά τα στοιχεία υπογραμμίζουν την επείγουσα ανάγκη για επανεξέταση και ενίσχυση των πολιτικών που στοχεύουν στην προσέλκυση και διατήρηση νέων αγροτών. Είναι σαφές ότι το υπάρχον πλαίσιο, παρά τις θετικές του πτυχές, δεν επαρκεί για να αντιστρέψει τη γήρανση του αγροτικού πληθυσμού.
Για την αντιμετώπιση αυτής της πρόκλησης, απαιτείται μια ολιστική προσέγγιση που θα περιλαμβάνει:
- Ενίσχυση της οικονομικής υποστήριξης και των κινήτρων για νέους αγρότες.
- Βελτίωση της πρόσβασης σε γη και κεφάλαιο.
- Προώθηση της αγροτικής εκπαίδευσης και κατάρτισης.
- Ενίσχυση των υποδομών στις αγροτικές περιοχές για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής.
- Προώθηση της καινοτομίας και της τεχνολογίας στον αγροτικό τομέα.
Η ανανέωση των γενεών στον αγροτικό τομέα δεν είναι απλώς ένα ζήτημα δημογραφικής ισορροπίας. Είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας και ανταγωνιστικότητας της ελληνικής γεωργίας. Οι νέοι αγρότες φέρνουν μαζί τους νέες ιδέες, καινοτόμες πρακτικές και τεχνολογικές δεξιότητες που είναι απαραίτητες για τον εκσυγχρονισμό του τομέα.
Καθώς η Ελλάδα προχωρά προς το μέλλον, η επιτυχής αντιμετώπιση αυτής της δημογραφικής πρόκλησης στον αγροτικό τομέα θα είναι καθοριστική όχι μόνο για την επισιτιστική ασφάλεια της χώρας, αλλά και για τη διατήρηση της πολιτιστικής και οικονομικής ταυτότητας της ελληνικής υπαίθρου.
