Η καλλιέργεια σιταριού στην Ελλάδα αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους πυλώνες της αγροτικής οικονομίας, με ιδιαίτερη έμφαση στην παραγωγή σκληρού σιταριού. Το ελληνικό σκληρό σιτάρι φημίζεται διεθνώς για την εξαιρετική του ποιότητα, καθιστώντας το ιδανικό για την παρασκευή ζυμαρικών υψηλών προδιαγραφών.
Η εγχώρια παραγωγή σιτηρών αναμένεται να σημειώσει σημαντική άνοδο το 2024, φτάνοντας τους 2,4 εκατομμύρια τόνους, παρουσιάζοντας αύξηση 14% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Ωστόσο, παρά την αύξηση αυτή, η παραγωγή εξακολουθεί να υπολείπεται του μέσου όρου της πενταετίας 2019-2023 κατά 9,6%.
Μέση απόδοση καλλιέργειας σιταριού
Η μέση απόδοση των ελληνικών σιτοκαλλιεργειών κυμαίνεται περίπου στα 300 κιλά ανά στρέμμα, με ορισμένες περιοχές να επιτυγχάνουν αποδόσεις έως και 500-600 κιλά ανά στρέμμα. Παρά την αξιοσημείωτη εγχώρια παραγωγή, η Ελλάδα εξακολουθεί να εισάγει σημαντικές ποσότητες σιταριού, κυρίως μαλακού, για να καλύψει τις ανάγκες της αρτοποιίας.
Το 2023, οι εισαγωγές μαλακού σίτου στην Ελλάδα ανήλθαν σε 893.000 τόνους, σημειώνοντας αύξηση 6,6% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Αυτό οδήγησε σε πτώση του βαθμού αυτάρκειας του προϊόντος στο 22%. Η Ουκρανία αναδείχθηκε ως ο κύριος προμηθευτής, καλύπτοντας το 35% του συνολικού όγκου εισαγωγών.
Όσον αφορά το σκληρό σιτάρι, η Ελλάδα παραμένει πλεονασματική, με την παραγωγή να υπερβαίνει την εγχώρια ζήτηση. Ωστόσο, το 2023 παρατηρήθηκε αύξηση των εισαγωγών σκληρού σίτου κατά 57%, φτάνοντας τους 141.000 τόνους. Κύριοι προμηθευτές ήταν η Βουλγαρία και η Τουρκία.
Η καλλιέργεια σιταριού στην Ελλάδα αντιμετωπίζει διάφορες προκλήσεις, όπως ο κατακερματισμός των αγροτικών εκτάσεων και η έλλειψη ισχυρών συνεταιριστικών οργανώσεων. Αυτοί οι παράγοντες δυσχεραίνουν τη διεκδίκηση καλύτερων τιμών και την προώθηση της ποιότητας του ελληνικού σιταριού.
Παρά τις προκλήσεις, οι προοπτικές για τις ελληνικές εξαγωγές σκληρού σίτου φαίνονται θετικές, κυρίως λόγω της αναμενόμενης μείωσης της παραγωγής σε άλλες σημαντικές χώρες παραγωγής της ΕΕ, όπως η Ιταλία και η Γαλλία.
Για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του ελληνικού σίτου, είναι απαραίτητη η εφαρμογή ενός συστήματος ποιοτικής ταξινόμησης, παρόμοιο με αυτό που εφαρμόζεται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Αυτό θα επιτρέψει την καλύτερη αξιοποίηση της υψηλής ποιότητας του ελληνικού σιταριού και θα ενισχύσει τη θέση των Ελλήνων παραγωγών στην εγχώρια και διεθνή αγορά.
Η ελληνική καλλιέργεια σιταριού, παρά τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει, διατηρεί σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης. Η έμφαση στην ποιότητα, η ενίσχυση των συνεταιριστικών δομών και η εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων καλλιέργειας μπορούν να συμβάλουν στην περαιτέρω ανάπτυξη του κλάδου και στην ενίσχυση της θέσης του ελληνικού σιταριού στην παγκόσμια αγορά.
