Στις 14 Μαρτίου, το Συμβούλιο της ΕΕ υιοθέτησε μια στρατηγική απόφαση που αφορά την επιβολή δασμών σε γεωργικά προϊόντα και λιπάσματα από τη Ρωσία και τη Λευκορωσία. Η κίνηση αυτή εντάσσεται σε έναν ευρύτερο σχεδιασμό περιορισμού της εξάρτησης από τις δύο χώρες, ενίσχυσης της ευρωπαϊκής βιομηχανίας λιπασμάτων και υποστήριξης της εγχώριας παραγωγής, ενώ παράλληλα στοχεύει στη μείωση των οικονομικών δυνατοτήτων της Ρωσίας για τη χρηματοδότηση του πολέμου κατά της Ουκρανίας.
Η πρόταση της ΕΕ
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την επιβολή αυξημένων δασμών σε προϊόντα όπως δημητριακά, ελαιούχους σπόρους και παράγωγά τους, καθώς και σε λιπάσματα με βάση το άζωτο. Οι δασμοί αυτοί περιλαμβάνουν επιβολή 95 ευρώ ανά τόνο για καλαμπόκι και σιτάρι, ενώ τα ελαιούχα προϊόντα θα υπόκεινται σε ποσοστιαίο φόρο 50% επί της αξίας τους. Η πρόταση στοχεύει στη μείωση των εισαγωγών από τη Ρωσία, οι οποίες το 2023 ανήλθαν σε περίπου 4 εκατομμύρια τόνους γεωργικών προϊόντων, αντιπροσωπεύοντας μόλις το 1% της συνολικής κατανάλωσης στην ΕΕ.
Παράλληλα, οι δασμοί αναμένεται να ενισχύσουν τη βιομηχανία λιπασμάτων εντός της ΕΕ, η οποία έχει πληγεί από την ενεργειακή κρίση. Η διαφοροποίηση των προμηθειών από τρίτες χώρες αποτελεί επίσης μέρος του σχεδίου για τη διασφάλιση σταθερής προσφοράς λιπασμάτων στους Ευρωπαίους αγρότες.
Η εξάρτηση από τις εισαγωγές γεωργικών προϊόντων και λιπασμάτων από τη Ρωσία και τη Λευκορωσία έχει αναγνωριστεί ως δυνητικός κίνδυνος για την επισιτιστική ασφάλεια της ΕΕ. Οι νέοι δασμοί αποσκοπούν στη μείωση αυτής της εξάρτησης και στην προστασία της Ένωσης από πιθανές πιέσεις ή εκβιασμούς που θα μπορούσαν να προκύψουν μέσω εμπορικών μέτρων από τη Ρωσία. Επιπλέον, η πρόταση περιλαμβάνει μηχανισμούς προστασίας για τους αγρότες, όπως προσωρινή αναστολή των δασμών σε περίπτωση υπερβολικής αύξησης των τιμών.
Η οικονομική πίεση που ασκείται στη Ρωσία μέσω των δασμών έχει διττό στόχο: αφενός να αποτρέψει την εμπορική εκμετάλλευση των εξαγωγών προς την ΕΕ και αφετέρου να περιορίσει τα έσοδα που χρηματοδοτούν τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, οι δασμοί είναι “προσεκτικά σχεδιασμένοι” ώστε να εξυπηρετούν πολλαπλούς στόχους, όπως η υποστήριξη της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και η διατήρηση της παγκόσμιας επισιτιστικής ασφάλειας.
Η πρόταση για τους δασμούς βρίσκεται πλέον υπό εξέταση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Για να εγκριθεί, απαιτείται η σύμφωνη γνώμη τουλάχιστον 15 κρατών-μελών που αντιπροσωπεύουν το 65% του πληθυσμού της ΕΕ. Μόλις τεθεί σε ισχύ, οι δασμοί θα αποτελέσουν σημαντικό εργαλείο για την οικονομική αποδυνάμωση της Ρωσίας και την ενίσχυση της ευρωπαϊκής παραγωγής.
πηγή: european-union
