Τα Συστήματα Γεωργικής Γνώσης και Καινοτομίας AKIS αποτελούν ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο που συνδέει ανθρώπους, οργανισμούς και θεσμούς με στόχο τη δημιουργία, ανταλλαγή και χρήση γνώσεων και καινοτομιών στον αγροτικό τομέα. Η έννοια αυτή έχει εξελιχθεί ως απάντηση στις σύγχρονες προκλήσεις της γεωργίας, όπως η βιωσιμότητα, η παραγωγικότητα, η προστασία του περιβάλλοντος και η ανάπτυξη των αγροτικών κοινοτήτων.
Τα AKIS περιλαμβάνουν ένα δίκτυο αλληλεπιδράσεων μεταξύ γεωργών, ερευνητών, συμβούλων, εκπαιδευτικών φορέων, επιχειρήσεων, ΜΚΟ και δημόσιων αρχών. Ο στόχος είναι να δημιουργηθεί ένα σύστημα που διευκολύνει τη ροή πληροφοριών και γνώσεων για την υποστήριξη της λήψης αποφάσεων, της επίλυσης προβλημάτων και της προώθησης της καινοτομίας στη γεωργία.
Τα πλαίσια του AKIS
Στα πλαίσια του AKIS, η γνώση δεν περιορίζεται μόνο στη γεωργία αλλά επεκτείνεται σε συναφείς τομείς όπως η βιοποικιλότητα, το κλίμα, οι καταναλωτές και οι αγροτικές κοινότητες. Αυτό καθιστά τα AKIS ένα πολυδιάστατο εργαλείο που ενσωματώνει διαφορετικούς παράγοντες για την αντιμετώπιση των προκλήσεων στον αγροτικό τομέα.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση το έχει εντάξει ως βασικό εργαλείο στην Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) για την περίοδο 2023-2027. Τα συστήματα αυτά υποστηρίζουν τη βιώσιμη γεωργία μέσω της προώθησης της έρευνας, της καινοτομίας και της εκπαίδευσης. Επίσης, ενισχύουν τη συνεργασία μεταξύ διαφορετικών φορέων για την επίτευξη στόχων όπως η ανταγωνιστικότητα, η κοινωνική ένταξη και η περιβαλλοντική προστασία.
Τα AKIS βασίζονται σε τέσσερα βασικά στοιχεία:
- Δομές: Περιλαμβάνουν τους φορείς, τις υποδομές και τις αλληλεπιδράσεις.
- Διαδικασίες: Δημιουργία, ανταλλαγή και χρήση γνώσης.
- Παράγοντες Ενίσχυσης ή Αποκλεισμού: Μηχανισμοί που επηρεάζουν τη λειτουργία του συστήματος.
- Ικανότητες προσαρμογής: Δυνατότητα συνεργασίας και μάθησης για την αντιμετώπιση σύνθετων προκλήσεων
Τα συστήματα αυτά προσφέρουν πολλαπλά οφέλη:
- Ενισχύουν τη σύνδεση μεταξύ έρευνας και πρακτικής εφαρμογής.
- Προάγουν την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών από τους γεωργούς.
- Υποστηρίζουν την ανάπτυξη ανθρώπινου κεφαλαίου μέσω εκπαίδευσης.
- Συμβάλλουν στη βιώσιμη ανάπτυξη του αγροτικού τομέα
Η συνεχής εξέλιξη των AKIS απαιτεί επενδύσεις σε τεχνολογίες αιχμής, ψηφιακά εργαλεία και εκπαιδευτικά προγράμματα. Επιπλέον, η ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων είναι ζωτικής σημασίας για τη μεγιστοποίηση των δυνατοτήτων του συστήματος. Τα AKIS αποτελούν ένα κρίσιμο εργαλείο για την μετάβαση σε μια πιο σύγχρονη, ανθεκτική και βιώσιμη γεωργία στην Ευρώπη.
